Elviskind of replacement child? Hoe verlies vóór je geboorte je leven kan kleuren

Soms draag je iets met je mee zonder dat je precies weet wat het is. Een onverklaarbaar gevoel van gemis. Het idee dat je niet helemaal jezelf bent. Of steeds het gevoel dat je iemand moet ‘redden’, zonder te weten waarom.

Voor sommige mensen blijkt dat gevoel terug te voeren op een gebeurtenis voor hun eigen geboorte: het verlies van een tweelingbroertje of -zusje, of het verlies van een ouder broertje of zusje waar je (onbewust) voor in de plaats bent gekomen.

Daar gaat deze blog over. Over Alleengeboren tweelingen, Elviskinderen en replacement children, en hoe je hiermee kunt werken als je voelt dat dit thema in jouw leven speelt.

Traditioneel wordt de term Elviskind gebruikt voor iemand die als alleengeboren tweeling geboren is. Er was een tweelingbroertje of -zusje, maar dat kindje is tijdens de zwangerschap of rond de geboorte overleden. Dit gebeurt ook vaak zonder dat het gezin dat weet of zich daar bewust van is.

De naam komt van Elvis Presley, die zelf als tweeling geboren werd. Zijn broertje Jesse werd dood geboren, en sommigen denken dat dit verlies invloed heeft gehad op het leven en innerlijke strijd van Elvis.

Veel mensen die als alleengeboren tweeling geboren zijn, herkennen later in hun leven gevoelens als:

• Een diep, onverklaarbaar gemis
• Schuldgevoel (Waarom mocht ik leven, en de ander niet?)
• Moeite met hechting of verbinding
• Gevoelens van ‘niet compleet zijn’

Naast alleengeboren tweelingen is er nog een andere groep kinderen die soortgelijke gevoelens kan ervaren: replacement children — ook wel ‘vervangkinderen’ genoemd. Dit zijn kinderen die geboren worden na het overlijden van een ouder broertje of zusje. Soms is het nieuwe kind zelfs vernoemd naar het overleden kindje. Vroeger gebeurde dit heel vaak.

Zonder dat ouders dat bewust zo willen, kan het gebeuren dat het nieuwe kind (onbewust) de plek van het overleden kind moet opvullen. Dit kan leiden tot gevoelens als:

• Identiteitsverwarring (Ben ik mezelf, of leef ik hier voor een ander?)

• Onzichtbare druk om te voldoen aan verwachtingen

• Niet goed weten waar je eigen plek is in het gezin of in het leven

Therapeut Ard Nieuwenbroek gebruikt de term Elviskind in een bredere betekenis. Voor hem gaat het niet alleen over tweelingverlies, maar ook over replacement children. Waarom? Omdat in beide gevallen sprake is van een onzichtbare ander, een kind dat er had moeten zijn — en dat diepe sporen achterlaat in het leven van het kind dat geboren is.

Of het nu gaat om een tweelingbroertje dat al in de baarmoeder overleden is, of om een ouder broertje of zusje dat vervangen werd: beide kunnen leiden tot gevoelens van gemis, schuld, verwarring of ‘niet jezelf mogen zijn’.

Misschien denk je: Is dit niet iets zeldzaams? Maar juist dat maakt het zo bijzonder: deze fenomenen komen vaker voor dan veel mensen beseffen.

• Alleengeboren tweelingen
  Onderzoek laat zien dat gemiddeld bij 1 op de 8 zwangerschappen aanvankelijk sprake is van een meerling, waarvan uiteindelijk vaak maar één kindje geboren wordt. Dit heet ook wel het Vanishing Twin Syndrome (verdwijnende tweeling). Tegenwoordig wordt dit verlies opgemerkt via echo’s, maar vaak ook helemaal niet.
• Replacement children (vervangkinderen)
  Het exacte aantal replacement children is lastig te bepalen, maar in veel families is ergens in de geschiedenis sprake van het verlies van een kind, waarna er (soms snel) een nieuw kind geboren wordt. Vroeger was dit nog vaker het geval vanwege hogere kindersterfte. Ook nu gebeurt het nog steeds, en vaak wordt er in gezinnen nauwelijks over gesproken.

Kortom: het zijn geen uitzonderingen. Veel mensen dragen onbewust zo’n verhaal met zich mee. En juist daarom is het waardevol om hier woorden en aandacht aan te geven.

In mijn praktijk werk ik met twee krachtige methodes die juist bij deze thema’s heel helpend zijn: Symbooldrama en Interactieve Zelf-Resonantie (IZR).

Symbooldrama: heling via beelden

Het verlies van een tweelingbroer of -zus, of het gevoel ‘een vervanger te zijn’, zit vaak diep in het onbewuste. Het is niet altijd iets wat je met woorden kunt uitdrukken. Symbooldrama sluit hier prachtig op aan, omdat het werkt met innerlijke beelden in een lichte dagdroomtoestand.

Via die beelden krijg je toegang tot gevoelens en ervaringen waar je zelf misschien nog geen woorden voor hebt. Zo ontstaat er ruimte voor:

• Onbewuste gevoelens van gemis of schuld

• Het symbolisch ontmoeten of afscheid nemen van een overleden broertje of zusje

• Het innemen van jouw eigen plek, los van wat er ooit verloren is gegaan

Beelden kunnen helen waar woorden tekortschieten. Zo kan je innerlijk langzaam verschuiven van overleven naar echt leven — als jezelf.

IZR (Interactieve Zelf-Resonantie): inzicht op zielsniveau

Waar Symbooldrama werkt via beelden, werkt IZR (Interactieve Zelf-Resonantie) via resonantie in het veld. In een IZR-sessie verken je jouw innerlijke systeem door woorden of personen in de ruimte te plaatsen en via resonantie waar te nemen wat zich aandient.

Bij thema’s als een alleengeboren tweeling of replacement child kan IZR enorm helpend zijn om:

• Op zielsniveau helder te krijgen wie jij bent en wie de ander is

• Verstrikkingen los te maken

• Afscheid te nemen van wat niet van jou is

• Jouw eigen levensplek in te nemen

Het mooie van IZR is dat het precies laat zien wat in jouw innerlijke systeem nog niet in balans is — en stap voor stap ontstaat er ruimte voor jouw eigen beweging.

Of je nu een alleengeboren tweeling bent, een replacement child, of gewoon voelt dat er iets speelt wat je nog niet goed kunt plaatsen: er is altijd ruimte om te onderzoeken wat er in jouw leven aandacht vraagt. Niet om te blijven hangen in verhalen, maar juist om vrij te worden van oude patronen en onzichtbare lasten.

In mijn praktijk begeleid ik je graag op deze weg, met Symbooldrama en IZR als zachte maar krachtige middelen om weer in contact te komen met wie jij werkelijk bent.

Wil je ontdekken of dit thema ook in jouw leven speelt? Neem gerust contact op voor een vrijblijvend gesprek of een eerste sessie. Afhankelijk van de klachten die je in het hier-en-nu ervaart is behandeling mogelijk in de basisvergoede of aanvullend/onvergoede zorg